افراد تا حدی در خصوص عسل و خواص آن اطلاعات دارند. حتی بعضا در مورد خرید عسل هم نکاتی رو شنیدن. اما قطعا در مورد زنبور عسل و تاثیراتش بر محیط زیست و حتی زندگی انسان ها چیز زیادی نمی‌دونن! این حشره حتی پیش از انسان بر روی زمین وجود داشته است. بطور دقیق‌تر، زنبور عسل حدود 40 میلیون سال است که بر روی زمین سکونت دارد. اما با این تفاوت که این زنبور در گذشته زندگی اجتماعی نداشته و مثل خیلی از زنبورهای غیر عسلی امروز انفرادی زندگی می کرده است.
زنبورهای عسل دارای بدن جذابی هستند که می تواند کارهای زیادی انجام دهد: با پای عقب گرده جمع آوری می کنند و با بال های خود نه تنها می توانند به طور متوسط 24 کیلومتر در ساعت پرواز کنند، بلکه باعث تولید گرما یا خنک شدن کندو نیز میشوند. چشم مرکب آنها اجازه دیدن نور ماوراء بنفش را فراهم می‌کند؛ در عوض، آنها کور رنگ قرمز هستند و رنگ قرمز را سیاه درک می‌کنند.
چرا به زنبورهای عسل احتیاج داریم؟
در پاسخ به این سوال، شاید اولین پاسخ، نیاز ما به عسل و خواص عسل باشد. اما جالب است بدانیم زنبورها برای یک محیط و اقتصاد سالم ضروری هستند. ما برای گرده افشانی بیشتر میوه ها و سبزیجات خود به آنها نیاز داریم. اما زنبورهای عسل در معرض تهدید از بین رفتن هستند و غذا و اقتصاد ما نیز بدون آنها تهدید می شود.
زنبور عسل و ارتباط آن با اقتصاد یک جامعه
شما امروز صبحانه چی خورده اید؟ مربا روی نان تست؟ آب میوه طبیعی یا یک قهوه؟
ممکن است که فکر کنیم زنبورها فقط برای ما عسل (یا به بیان مناسب‌تر عسل خام) فراهم می کنند، اما در واقع آنها پشت بسیاری از غذاهایی که می خوریم، از جمله بیشتر میوه ها و سبزیجات هستند و نقش مهمی دارند.
زنبورهای عسل برای اقتصاد ما اهمیت زیادی دارند، گرده افشانی محصولات بدون آنها، 1.8 میلیارد پوند در سال برای کشاورزان انگلیس هزینه خواهد داشت. در دنیای بدون زنبور، تولید غذای ما هزینه بسیار بیشتری خواهد داشت و اقتصاد ما با چالش های جدی روبرو خواهد شد.
طبیعت سالم به زنبورهای عسل احتیاج دارد
چه شما آن ها را جذاب یا آزار دهنده بدانید، زنبورها از اهمیت فوق العاده ای برخوردار هستند. آنها گیاهان در باغ ها، پارک ها و حومه روستاها و همچنین بیش از سه چهارم گل های وحشی را گرده افشانی می کنند.
شکوفایی طبیعت و جمعیت حیوانات سالم نشانه سلامت محیط ما است، با این حال یک میلیون گونه زنبور با نابودی روبرو هستند.
گونه های زنبور های عسل در معرض خطر انقراض
از سال 1900 ، انگلستان 13 گونه از زنبور های عسل را از دست داده است و 35 مورد دیگر در معرض خطر انقراض قرار دارند. هیچ یک از گونه‌ها توسط دولت محافظت نمی شوند. در سراسر اروپا تقریباً از هر 10 گونه زنبور وحشی 1 مورد از بین می رود.
دنیای بدون زنبور عسل دنیایی تاریک است
در حال حاضر، کاهش تعداد زنبور های عسل نشانه ای از وضعیت نابسامان جهان طبیعی است. در جهان، ما انسان ها،طبیعت و آنچه که برای ما انجام می دهد را دست کم می گیریم. حقیقت این است که اگر ما اقتصادی می خواهیم که نیازهای همه افراد را در دراز مدت تأمین کند، باید از محیط طبیعی خود مراقبت کنیم.
زنبورها و نئونیکوتینوئیدها
در حال حاضر شواهد علمی زیادی وجود دارد که نشان می دهد نئونکوتینوئیدها به زنبورها آسیب می رسانند. نئونكوتینوئیدها گروهی از گروه سموم دفع آفات هستند كه معمولاً در كشاورزی استفاده می شود. سازمان ایمنی غذایی اروپا (EFSA) در سال 2013 اعلام کرد که آنها “خطر غیرقابل قبولی” را برای زنبورهای عسل ایجاد می کنند، که منجر به کاهش تعداد زنبورهای عسل می شود.
زنبورهای نر
یکی از جالب ترین اعضای یک کلنی زنبور، زنبورهای نر هستند که جز خوردن و خوابیدن و جفت گیری چندان کاری ندارند! تعداد آنها نسبت به زنبورهای کارگر (که اصالتا جنسیت ماده دارند) بسیار کمتر است و معمولا در طول سال بعد از جفت گیری و رفع نیاز کلنی، از کندو به بیرون انداخته میشوند! این زنبورها نیش هم ندارند! میتوانید در مقاله ی زنبورهای نر: پسران بد در کندو! بیشتر راجع به این موجودات جالب اطلاعات کسب کنید.
زنبورهای ملکه
در هر کندو یک زنبور عسل وجود دارد که مادر تمام زنبورهای دیگر است. وی تنها عضو بارور کلونی است و در طول بهار و تابستان روزانه حدود 1500 عدد تخم گذاری می کند. زنبور ملکه با شکم های بلند و بال های کوچک خود از سایر اعضای کندو متمایز می شوند. به زودی پس از تولد، زنبورهای ملکه بیرون می روند. هنگامی که کلونی به یک زنبور عسل ملکه جدید احتیاج دارد، آنها به سادگی یک لارو سالم را انتخاب می کنند که از تخم ملکه فعلی بیرون آمده است.
زنبور عسل و پرورش آن
زنبورها به لانه های جداگانه احتیاج دارند
بیش از هزاران گونه زنبور عسل منزوی در جهان وجود دارد که به لانه های جداگانه نیاز دارند. برخی از گونه ها در داخل زمین، درختان یا سقف خانه ها لانه می سازند. برخی دیگر از ساقه های توخالی یا سوراخ چوب استفاده می کنند.
زنبورهای پرورشی
زنبورهای پرورشی، انتخاب عمدی زنبوردار از نظر خصوصیات در دو جمعیت ملکه و سربازها و کنترل روند طبیعی جفت‌گیری زنبورها به منظور تغییر کیفیت زنبورهای عسل است. پرورش زنبور عسل براساس تغییرپذیری بین کلونی ها است. این امر به زنبورداران نیاز دارد تا زنبورهای عسل خود را با دقت مشاهده کرده و دامنه خصوصیاتی را که توسط جمعیت تولید مثل نشان داده می شود، اندازه گیری کنند.
به طور کلی خصوصیاتی که توسط زنبورداران انتخاب می شوند، خصوصیاتی هستند که از نظر تجاری مفید هستند. زنبورداران گرمسیری و معتدل احتمالاً دیدگاه متفاوتی نسبت به آنچه برای زنبورداری مولد نیاز است، دارند.
برخلاف تصور عمومی، زنبورهای عسل لانه های خود را به صورت منظم در یک مکان نمی سازند. آنها دوست دارند در فضاهای توخالی زندگی کنند، چه فضا یک درخت توخالی باشد، چه یک کنده درخت باشد و چه کندوی سنتی زنبور عسل ساخته شده توسط انسان باشد.
با این حال ، آنها داخل کندوی خود را می سازند. زنبورهای عسل موم مخصوص خود را (موم زنبور عسل) درست می كنند كه از آن برای ایجاد شش ضلعی كوچك و كامل در داخل خانه خود استفاده می كنند. به این سوراخهای کوچک، سلول گفته می شود و در آن ها زنبورها همه چیز، مثل گرده گل و عسل را ذخیره می کنند.
شگفتی های زنبور عسل
زنبورها عالی هستند آنها نه تنها برخی از غذاهای مغذی که ما از آن ها لذت می بریم را تولید می کنند که می توانیم از آنها لذت ببریم ، بلکه به راحتی می توان گفت که بدون زنبور عسل، زندگی روی کره زمین مانند گذشته نخواهد بود.
از آلبرت انیشتین چنین نقل می شود که:
اگر زنبور عسل از سطح زمین ناپدید شود، انسان بیش از چهار سال زندگی نخواهد داشت.
در حقیقت ، هیچ مدرکی در مورد حرف انیشین وجود ندارد، اما اگر این نکته را کنار بگذاریم، زنبورهای عسل برای بقای بسیاری از گونه های موجود در کره زمین از جمله انسان حیاتی هستند. صرفاً به این دلیل که آنها مسئول گرده افشانی بسیاری از گل ها و از آنجا مقدار زیادی از مواد غذایی هستند که ما و سایر گونه ها می خوریم.
بیستم ماه مه، روز جهانی زنبور عسل
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 2018، 20 مه را به عنوان روز جهانی زنبورعسل اعلام کرد. با این کار، جامعه جهانی بر ضرورت فوری حفاظت از جمعیت زنبورهای جهان تأکید می‌کند. از این گذشته، این حشرات به دلیل عسل و اینکه سه چهارم همه محصولات غذایی روی زمین – و در نتیجه غذای بشر – به گرده افشانی بستگی دارد، حائز اهمیت هستند.
جمع‌بندی
در این مقاله کوتاه، نقش اساسی زنبور عسل بر موضوعات مختلف نظیر کشاورزی و اقتصاد مشخص شد. گرچه ما همیشه این موجود کوچک را با مهمترین محصولش یعنی عسل می‌شناسیم، اما نقش و تاثیر او بسیار فراتر از جثه‌اش است!
ما بطور ناخودآگاه با برخی اقدامات خود، در حال نابودی این موجود هستیم. شاید در نگاهی کوته‌بینانه و کوتاه‌مدت، این موضوع چندان برایمان مهم نباشد؛ اما در بلند مدت آثار جبران‌ناپذیر و وخیمی را برایمان به همراه خواهد داشت.
منابع:
